Ronald Wuijster is lid van de raad van bestuur van APG Groep en directievoorzitter van APG Asset Management. Met een belegd pensioenvermogen van meer dan 550 miljard euro over de hele wereld is reizen een belangrijk onderwerp voor APG. Wuijster neemt ons mee hoe je daarin als organisatie duurzame keuzes kan maken. En voor welke dillemma’s je daarbij komt te staan.
Hoe hoog staat duurzame mobiliteit op de agenda bij APG?
“Duurzaamheid is een integraal onderdeel van ons beleggingsbeleid. We gaan ook steeds verder in de duurzaamheidseisen die we stellen aan onze investeringen. Dat roept logischerwijs de vraag op: en wat doe je dan zelf? Tot onze spijt moesten we tot een jaar of vijf geleden constateren dat we zelf niet voldeden aan de duurzaamheids-targets die we oplegden voor onze beleggingen. We moesten dus een inhaalslag maken.”
“Sindsdien hebben we verschillende aanpassingen in de bedrijfsvoering doorgevoerd. Nu hadden we al een aantal losstaande initiatieven op MVO-gebied. Daar hebben we een meer geïntegreerd beleid van gemaakt. En we hebben meters gemaakt.”
Kun je een voorbeeld geven?
“We hadden vóór 2020 een soort rondreizend circus, want eigenlijk hebben we twee hoofdkantoren: in Amsterdam en in Heerlen. Op de dagen dat de Raad van Bestuur vergaderde in Heerlen, ging een groot deel van de staf mee naar Heerlen. Later in de week kwam een groot deel van Heerlen terug naar Amsterdam om daar te vergaderen. Dat was een gewoonte waar iedereen aan gehecht was. In coronatijd hebben we gezien dat het anders kan. En nu reizen we niet meer iedere week heen en weer en gaat een groot deel ook via Teams. Daar maak je enorme winst mee.”
Waarom zijn jullie lid geworden van de Coalitie Anders Reizen?
“Anders Reizen is één van onze inspiratiebronnen geweest bij de verduurzaming van onze bedrijfsvoering. De belangrijkste inspiratiebron was de constatering dat we niet aan onze eigen duurzaamheidseisen voldeden. Covid en de mogelijkheden van het thuiswerken als onderdeel van de mix, was een andere inspiratiebron. Anders Reizen past in de ontwikkeling die we sinds 2020 doormaken. Bij de ontwikkeling van ons mobiliteitsbeleid maakten we gebruik van de kennis uit de Coalitie. En we leren nog steeds.”
Kun je kort ingaan op het mobiliteitsbeleid van APG?
“APG heeft de ambitie om uiterlijk in 2030 een klimaatneutrale bedrijfsvoering te hebben. Tegen die tijd willen we de CO2-uitstoot van onze mobiliteit hebben gehalveerd en voor ons eigen wagenpark gereduceerd hebben tot nul.
Dat bereiken we onder andere door alle medewerkers een mobiliteitskaart te bieden voor het ov waarmee ze altijd 1e klas kunnen rijden in de trein. Verder hebben we het eigen wagenpark aangepakt. Werknemers met een leaseregeling die een nieuwe auto kiezen, móeten een volledig elektrische auto kiezen. Ze mogen ook kiezen voor een reisbudget, waarmee ze hun reiskosten kunnen dekken. Nieuwe werknemers die voorheen een leaseregeling zouden krijgen, krijgen nu sowieso géén leaseauto meer, maar een reisbudget.
Daarnaast hebben we een aantal uitgangspunten voor internationaal zakelijk verkeer. Reizen per trein heeft altijd de voorkeur boven vliegen. En vliegen is alleen toegestaan als de reistijd naar de bestemming meer dan vijf uur bedraagt.”
Wat is jullie aanpak voor het woon-werkverkeer?
“We proberen medewerkers zoveel mogelijk uit de auto te krijgen. En waar dat niet lukt, stimuleren we het gebruik van elektrische auto’s of een beperking van het aantal autokilometers. Bijvoorbeeld door medewerkers aan te moedigen dat ze in ieder geval een deel van het traject met het openbaar vervoer, de fiets of wandelend afleggen. De hoogste kilometervergoeding is voor wandelen of fietsen (23 cent) En je krijgt ook nog 21 cent per kilometer als je als medereiziger carpoolt.”
Waar sturen jullie op met het zakelijke internationale verkeer?
“Als we kijken naar internationale reizen, dan is sturen op duurzaamheid complexer. Als wij bijvoorbeeld investeren in een duurzaam bosbeheer in Australië, dan zullen onze mensen daar moeten gaan kijken. Om te zien of dat bos er daadwerkelijk is, wat de kwaliteit is van het bos en de infrastructuur en om een indruk te krijgen hoe die wordt gebruikt. We kunnen niet alles op afstand controleren, dus moeten we vliegkilometers maken voor de beoordeling van onze beleggingen.
Maar we kijken natuurlijk ook naar alternatieven. Wanneer vlieg je en wanneer pak je de trein? Als er een goede treinverbinding voorhanden is en de reis is minder dan vijf uur, dan geven we de trein de voorkeur. Businessclass vliegen voor vluchten van minder dan vijf uur hebben we sowieso afgeschaft. Ook gaan we investeren –in de lijn van groene stroom- in de bouw van een fabriek voor bio-kerosine. Zo maken we onze zakelijke vliegkilometers ook duurzamer.”
Is minder vliegen ook een doel?
“Zeker. En we kijken daarbij naar de noodzaak van reizen. Zo willen medewerkers een aantal keer per jaar hun collega-teams in het buitenland ontmoeten. Dat kunnen we terugdringen. Veel gaat tegenwoordig via Teams. En nog even terug naar dat bos: dat hoeven we niet elke twee maanden te bezoeken. We proberen onze mensen dus te stimuleren om goed na te denken over de noodzaak van reizen en de duurzame alternatieven.
En dat borgen we ook. Medewerkers kunnen niet zomaar reizen boeken. Zo overleg je als medewerker altijd met je manager of een reis geboekt kan worden. Dan kan die beoordelen of een reis noodzakelijk is en zinvol. Managers worden daar ook op aangesproken.”
Ben je er met duidelijke reisregels?
“Nee. We sturen via onze managers ook bínnen dat beleid op meer duurzaamheid. Als je bijvoorbeeld naar Londen reist, kijk dan of je meteen meerdere afspraken kan combineren. En knoop er desnoods een hotelovernachting aan vast, zodat je niet voor één meeting afreist. Dat gesprek kun je ook aangaan met je medewerker. Nu is de ene leidinggevende daar natuurlijk beter in dan de andere. Sommigen doen keurig hun werk en houden zich aan de regels, waar anderen een echte drive hebben om duurzaam te zijn.”
Tegen welke dilemma’s loop je aan in de zoektocht naar meer duurzaamheid?
“De afweging tussen het welzijn van de medewerkers en de milieu-impact. Zo kun je je als buitenstaander afvragen waarom we niet voorschrijven om altijd economy te vliegen. Tegelijkertijd verwachten we dat onze mensen die naar Hong Kong vliegen de volgende dag ergens serieus naar kunnen kijken. In die gevallen geeft het welzijn van onze medewerkers de doorslag en heeft businessclass de voorkeur.”
Ben je de afgelopen jaren tegen veel weerstand aangelopen?
“Verandering heeft tijd nodig. In het begin liepen we tegen weerstand aan. Maar ik zie dat de medewerkers er inmiddels positief instaan. Al blijven sommige dingen lastig. Zo we hebben een gelimiteerd aantal parkeerplaatsen ingesteld. Daarbij heeft niet iedereen parkeerrechten. Dat hangt onder andere af van de woon-werkafstand en hoe goed het OV-alternatief is. Alleen geef je daarmee het leven van mensen soms te simpel weer.
We kregen na een strenge start van ons nieuwe parkeerbeleid veel weerstand van medewerkers die bijvoorbeeld aangaven dat ze een kind met een fysieke beperking moeten wegbrengen, of dat ze mantelzorg verplichtingen hebben, waardoor ze de auto moeten pakken voor het woon-werkverkeer. De regels gebruiken we dus nog wel, maar na een evaluatie hebben we ze wel iets ruimer gemaakt. Het is dus ook een kwestie van geven en nemen.”
Zijn die regels lastiger uit te leggen op een locatie als Heerlen, waar jullie een groot parkeerterrein hebben?
“In Amsterdam hebben we minder parkeerplaatsen en zijn de restricties duidelijk. In Heerlen hebben we nog veel parkeerplaatsen. Die horen bij ons eigen pand, dus dat proberen we kunstmatig te managen, door niet alle plaatsen beschikbaar te stellen. Maar dat vergroot de weerstand. Want als je voor jouw gevoel in een moeilijke situatie zit en je ziet dat er elke dag veel lege parkeerplekken zijn, dan voelt dat niet fijn.”
“We houden rekening met lokale omstandigheden. Zo is er minder OV beschikbaar in het zuiden en is het terrein ook wat heuvelachtiger. Daarom hebben we een aantrekkelijke fietsregeling voor bijvoorbeeld een E-bike en is ons parkeerbeleid iets soepeler dan in de Randstad.”
Hoe reis je zelf?
“Mijn gemiddelde werkweek is twee dagen thuiswerken en drie dagen ‘on the road’. We zijn van het concept van auto met chauffeur afgestapt. Ik heb nog een chauffeur met elektrische auto op afroep, maar reis zo veel mogelijk met het OV. Voor het woon-werkverkeer reis ik altijd met de trein. Ik woon zelf in Apeldoorn en ga voor het woon-werkverkeer met de fiets naar het station. Daar pak ik de trein naar Amsterdam Centraal en stap daar over naar Sloterdijk. Het laatste stukje loop ik. Dat wordt via onze Reisbalans-reisapp allemaal keurig bijgehouden op de mobiele telefoon. En één keer per week bevestig je als medewerker al die reizen in je app en wordt de declaratie netjes administratief afgehandeld.”
