De grondstoffen raken op, ons carbon budget is al binnen 10 jaar bereikt. Tijdens het CEO-event riep Urgenda-directeur Marjan Minnesma werkgevers op om hun werknemers zo snel mogelijk duurzaam te laten reizen. “We moeten minderen: minder auto’s, minder accu’s, minder laadpalen.”
Rol van bestuurders
Krapte op de arbeidsmarkt, piekbelasting in het verkeer, een overspannen energienet, stikstof, klimaat: Nederland raakt overbelast. Ons mobiliteitssysteem speelt daarin een belangrijke rol. Niet alleen als onderdeel van het probleem, maar ook als één van de oplossingen. Wat kunnen bestuurders doen, nu Nederland steeds verder vastloopt?
Die vraag stond centraal tijdens het laatste CEO-event van Anders Reizen, waarbij CEO’s van grote Nederlandse werknemers samenkomen om versneld hun mobiliteit te verduurzamen. Om de dialoog te voeden en de discussie op scherp te zetten, vroegen we verschillende experts om bestuurders aan te spreken op hun rol in het verduurzamen van mobiliteit. Eén van die experts is Marjan Minnesma, oprichter en directeur van Stichting Urgenda.
Naar een echt ander model
Het mobiliteitssysteem moet rigoureus om, zegt Minnesma. “Vanuit duurzaamheidsperspectief moeten we mobiliteit op twee punten veranderen: aan de ene kant moeten we toe naar 100 procent duurzame energie. En aan de andere kant moeten we ook kijken naar grondstoffen. Met een laadpaaltje en een milieuzone erbij redden we het echt niet meer. Volgens mij schort het eraan dat zowel de overheid als grotere bedrijven niet naar een echt ander model durven te kijken, maar ik zou een heel ander mobiliteitssysteem voorstaan.”
Tijdens het CEO-event werd een verkorte oproep van Minnesma getoond. Bekijk haar hele verhaal in deze video.
Minder auto’s, minder accu’s, minder laadpalen
Minnesma roept werkgevers op om werknemers te helpen zo snel mogelijk op duurzaam vervoer over te gaan. “In Nederland werkt 60 procent van de mensen binnen 15 kilometer van waar ze wonen. Dus als je die mensen verleidt om de fiets te gebruiken en niet voor kleine stukjes de auto te nemen, dan maakt dat enorm veel uit. Geef mensen 21 cent per kilometer als de fiets pakken en niets als ze de auto gebruiken.”
“Als je naar de grondstoffenkant kijkt, dan moeten we minderen: minder auto’s, minder accu’s, minder laadpalen. Dat is geen populaire boodschap, maar heel veel winbare grondstoffen zijn binnen 50 jaar op. Ik denk dat we ons dat onvoldoende realiseren.” In het geval van de laadpalen wijst Minnesma er vanuit grondstofperspectief op dat rekening gehouden moet worden met een verstandige balans tussen voldoende goed bereikbare snelladers in plaats van een ‘normale lader’ voor elke deur.
In 10 jaar naar nul uitstoot
De tijd dringt, drukt Minnesma de bestuurders op het hart. “Het carbon budget, de hoeveelheid CO2 die je nog kunt uitstoten voordat je over de 1,5 graad opwarming heengaat, is binnen 10 jaar al bereikt. Ik denk dat heel veel mensen niet doorhebben dat we op het randje staan. Die denken dat we nog rustig 30 jaar kunnen doen over het afbouwen van olie, kolen en gas. Dat is niet zo. Het bedrijfsleven doet wel wat, maar niet genoeg, in mijn ogen. Als je de hele tijd in je achterhoofd houdt dat we binnen 10 jaar naar nul uitstoot moeten, dan maak je denk ik andere keuzes.”
Publiek vervoer in combinatie met deelmobiliteit
Andere keuzes zijn ook nodig op het vlak van openbaar vervoer. Minnesma pleit voor een grote uitbreiding van OV, goede aansluiting op deelmobiliteit en een andere manier van omgaan met de autowegen: “Eigenlijk moet elke wijk deelauto’s hebben staan, als onderdeel van het publiek transport. En twee van de drie banen op de snelweg alleen toegankelijk maken voor o.a. elektrische bussen en deelvervoer met minstens drie personen in een auto. Zo kun je echt naar duurzaamheid duwen. Mensen die nog vies willen rijden staan dan met z’n allen in de file op de ene overgebleven baan. Onderdeel van het mobiliteitssysteem wordt dan dat die bussen in stedelijk gebied elke drie minuten komen, in het tempo van een metro. Zo weet je dat er altijd eentje langskomt, en hoef je geen auto meer te hebben. Voor het laatste stukje kun je dan de deelauto of fiets pakken. En dat moet je net zo goedkoop maken als het bezitten en rijden van een eigen auto. We hebben daaraan gerekend, en het zou kunnen.”
Versneld verduurzamen
Tijdens het CEO-event wisselden bestuurders ideeën uit om zakelijke mobiliteit en woon-werkverkeer versneld te verduurzamen. Van het delen van laadinfrastructuur, kantoren en wagenparken tot het realiseren van mobiliteitshubs. En van het niet meer standaard aanbieden van de arbeidsvoorwaardelijke leaseauto tot sturend beleid dat van ov en fiets de nieuwe standaard maakt.
De komende periode gebruiken we om deze ideeën verder uit te werken. En om de vele kansen die er zijn op het gebied van duurzame mobiliteit aan elkaar te koppelen. Steeds met één doel voor ogen: de helft minder CO2-uitstoot in 2030, ten opzichte van 2016.
Naast Marjan Minnesma vroegen we ook Reint Jan Renes (gedragswetenschapper Duurzame Stad, HvA) en Carlo van de Weijer (directeur Smart Mobility, TU Eindhoven) om zich uit te spreken over duurzame mobiliteit en de rol van grote werkgevers in deze transitie. Kijk voor deze interviews hieronder bij ‘laatste nieuws’.