Klimaatneutrale mobiliteit. Voor Anders Reizen-bedrijven is dat geen toekomstmuziek, maar een concreet doel. In proeftuinen ontwikkelen wij nieuwe best practices. Een van de voorbeelden is een duurzaam werkbudget voor medewerkers, bijvoorbeeld. Tijdens de startbijeenkomst afgelopen maand werden die plannen concreet. Wat dat opleverde? Deelnemer Jan Jaap Krijtenburg (ANWB) vertelt erover.
De helft minder CO2-uitstoot van zakelijke reizen en woon-werkverkeer in 2030. De 70 bedrijven van Anders Reizen zijn goed op weg om dat te bereiken. Ondertussen werkt een groot aantal bedrijven samen aan manieren om dit doel versneld te behalen. Daarmee dragen ze bij aan een nog ambitieuzere doelstelling: zakelijke mobiliteit die helemáál geen CO2 meer uitstoot.
Mobiliteitstransitie versnellen door experimenteren
Dat doen we door samen te experimenteren in proeftuinen om versneld onze CO2-uitstoot te verminderen. Tijdens het CEO-event van oktober hebben we vijf thema’s gepresenteerd: slim digitaal samenwerken (zodat er minder gereisd wordt), delen van bedrijfsmiddelen (wagenparken, samenwerk-hubs, laadpalen, een budget voor reizen en duurzaam thuiswerken, mobility mindfuck en radical onboarding. Afgelopen maand werden die ideeën tijdens een startbijeenkomst omgezet in concrete plannen, door ruim dertig afgevaardigden van Anders Reizen-bedrijven. Het evenement werd georganiseerd door de Coalitie Anders Reizen, samen met Conclusion.
Proeftuin duurzaam jaarbudget
Jan Jaap Krijtenburg, HR-manager bij ANWB, was erbij. Hij is één van de kartrekkers van de proeftuin duurzaam jaarbudget. In het team zitten collega’s van ruim 20 andere organisaties, waaronder Stedin, ABN AMRO, Eneco, PGGM, Triodos, Capgemini en een aantal provincies. Het duurzame jaarbudget bestaat volgens dit proeftuinidee uit een variabel en een vast deel. In de kern ziet het zo uit: “De basis is een mobiliteitsregeling die medewerkers stimuleert duurzaam naar hun werk te reizen en duurzaam thuis te werken. Alles in één budget in plaats van losse regelingen. Medewerkers bepalen per jaar zelf waar ze dat aan uitgeven. Een bijdrage aan een fiets of elektrische auto bijvoorbeeld, of een upgrade naar de eerste klas in het ov. Maar ook aan de verduurzaming van hun woning – voor veel mensen hun tweede werkplek. Denk aan isolatie, zonnepanelen, dubbelglas of een warmtepomp. Natuurlijk hangt het af van de financiële ruimte die een werkgever kan bieden, maar het anders inrichten van het huidig budget kan al veel uithalen.”
Nu hebben bedrijven vaak een hoop verschillende regelingen – een reiskostenvergoeding, fietsplan, leaseregeling, zakelijke vergoedingen. “Ons appèl: verscheur die regelingen, bepaal wat bij jouw organisatie past en voeg alles bij elkaar in één overzichtelijk jaarbudget. Daarmee schep je duidelijkheid en bied je keuzevrijheid en flexibiliteit.”
Aan de slag met een toolbox
Tijdens het startevenement zijn voor elke proeftuin de beoogde meetbare effecten en vervolgstappen bepaald. Waarmee gaat de proeftuin duurzaam jaarbudget de komende tijd aan de slag? “Onze ambitie: wij gaan een toolbox ontwikkelen die bedrijven helpt om een duurzaam jaarbudget in te voeren. Met praktische handvatten en best practices voor alles wat daarbij komt kijken: van interne communicatie tot fiscale regelgeving. Het wordt een soort menukaart, bedrijven kunnen zelf kiezen welke onderdelen bij hun organisatie passen. Eind dit jaar is de toolbox klaar voor gebruik.”
Elkaars kennis en ervaring gebruiken
Bij het ontwikkelen van de proeftuinen maken de Anders Reizen-bedrijven gebruik van elkaars kennis en ervaring. Dat geldt ook voor de proeftuin duurzaam jaarbudget. “Achmea was één van de eerste bedrijven dat een eenmalig klimaatbudget beschikbaar stelde. Bij de ANWB hebben we ons mobiliteitsbeleid vervangen door een flexibel inzetbaar budget en dat onlangs uitgebreid met een vast jaarbudget. Ook Stedin en ABN AMRO bieden medewerkers financieringsmogelijkheden voor verduurzaming. Ieder met een eigen aanpak. Al die verschillende perspectieven zijn waardevol bij het ontwikkelen van de toolbox.”
‘Ambitie al over 3 jaar haalbaar’
Het prille duurzaam jaarbudget-team hoopt dat zoveel mogelijk bedrijven het idee gaan omarmen. Op die manier kan de huidige ambitie van Anders Reizen van 50% minder CO2-uitstoot misschien over 3 jaar al gehaald worden, is de gedachte.?Krijtenburg: “Hoe meer bedrijven meedoen, hoe groter de kans dat de overheid ons steunt, vanuit het gedeelde belang om de CO2-uitstoot te verlagen. Bijvoorbeeld door fiscale regelingen aan te passen. Dan kan het hard gaan.”
Veel voordelen
De proeftuinen leveren niet alleen klimaatwinst op, maar bieden ook andere voordelen. Voor werkgevers én werknemers. Krijtenburg: “Door flexibele en groene arbeidsvoorwaarden te bieden, ben je aantrekkelijk als werkgever. Wij merken tijdens sollicitatiegesprekken dat dit gewaardeerd wordt en ook steeds vaker van een werkgever verwacht wordt. In deze krappe arbeidsmarkt is dat extra belangrijk. En voor medewerkers is zo’n duurzaam budget vooral ook goed voor de portemonnee: door duurzamer te reizen, werken en wonen, kunnen ze flink besparen op energie- en brandstofkosten.”
Schaalbare pilots
Eind 2023 worden de pilots getest in een aantal Anders Reizen-organisaties. Dragen ze meetbaar bij aan minder CO2-uitstoot? Dan worden ze daarna opgeschaald en overgenomen door andere bedrijven.
